Blog

Kostniakomięsak (osteosarcoma – OSA) jest złośliwym nowotworem stanowiącym 5-6 % wszystkich nowotworów u psów, a 85 – 90% wszystkich pierwotnych zmian nowotworowych kości u tego gatunku. Choroba dotyka przede wszystkim dorosłe psy ras dużych i olbrzymich, przy czym zwiększona zachorowalność wśród tak wielu różnych ras oraz rozwój choroby w częściach przy nasadowych kości długich, wynika raczej z czynników mechanicznych działających na kość, zwłaszcza w okresie wzrostu, niż predylekcji ściśle rasowych. Zwierzęta po zabiegach ortopedycznych, szczególnie te z pozostawionymi metalowymi implantami także są predysponowane do zachorowania na osteosarcomę. Tylko 5% przypadków dotyczy psów ważących poniżej 15 kilogramów, a czas przeżycia tych pacjentów jest znacząco dłuższy niż ras dużych. Choroba lokalizuje się w ponad 75 % przypadków w szkielecie obwodowym. W przedniej kończynie dominuje lokalizacja w dystalnej części kości promieniowej i proksymalnej części kości ramiennej. W tylnej kończynie osteosarcoma występuje rzadziej. Dominującą lokalizacją jest dystalna część kości piszczelowej, udowej i bliższa część kości piszczelowej. Lokalizacje w szkielecie osiowym oraz poza układem kostnym są rzadsze, a przeważają wśród nich lokalizacje w żuchwie i szczęce oraz żebrach, kręgosłupie i gruczole mlekowym.

Początkowe objawy to okresowa bolesność kości dotkniętej procesem nowotworowym oraz jej obrzęk. Objawy te często są bagatelizowane i ostatecznie diagnoza jest stawiana w zaawansowanym stadium choroby. U psów często już wtedy dochodzi do patologicznego złamania kości. Przerzuty w skali mikroskopowej są zwykle obecne w momencie diagnozy. Obok typowych przerzutów do tkanki płucnej, mogą również występować w nietypowych lokalizacjach, jak inne kości czy jama ustna.
Obowiązującym standardem, uzyskującym najlepsze rezultaty leczenia u psów cierpiących na kostniakomięsaka jest amputacja kończyny lub zabieg usunięcia guza oszczędzając kończynę, w połączeniu z onkologiczną chemioterapią. Ulga w bólu jest znacząca, powrót do sprawności jest szybki, albowiem już przed operacją używają kończyny w znikomym zakresie. Istnieje wiele zaaprobowanych protokołów chemioterapeutycznych, w większości opartych na stosowaniu Doksorubicyny lub Carboplatyny samodzielnie, naprzemiennie, jak również w połączeniu z innymi lekami. Mimo prób, nie udaje się znacząco wydłużyć czasu przeżycia, który w zależności od badania i protokołu waha się miedzy 262 a 413 dni. Szacuje się, że optymalnymi rezultatami oraz stosunkiem działań niepożądanych do efektu terapeutycznego, jest monoterapia Carboplatyną podawaną 5-6 krotnie, w odstępach co 3 tygodnie. Postępowanie takie, pozwala uzyskać okres wolny od objawów choroby rzędu 257 dni (przy czym u 31,2% pacjentów był on powyżej 1 roku), średni czas przeżycia 321 dni (przy czym 35,4 % pacjentów żyje ponad 1 rok). Wśród działań niepożądanych może pojawić się spadek ilości krwinek białych.

Średni czas przeżycia psów leczonych tylko chirurgicznie lub paliatywnie przy pomocy radioterapii, nie przekracza 5 miesięcy. Radioterapia jest uznawana za metodę leczenia paliatywnego w przypadkach OSA. Korzyści z niej płynące, to przede wszystkim ulga w bólu, a w połączeniu z chemioterapią pozwala uzyskać podobne rezultaty jak leczenie chirurgiczne z adjuvantową chemioterapią.

Leczenie bólu z zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych, leków z grupy bifosfonianów, niesterydowych przeciwzapalnych, hamujących ból neuropatyczny ma szczególne znaczenie dla pacjentów z nowotworem kości, i po przez poprawę ich komfortu wydłuża czas życia.