Pobierz
Chłoniak kotów stanowi 1/5 wszystkich nowotworów u tego gatunku zwierząt. Dawniej dominowała postać śródpiersiowa związana z infekcją wirusem białaczki kotów (FeLV), a zachorowania dotyczyły młodych, dorosłych kotów. Dzięki szczepionkom infekcje wirusem FeLV są rzadsze, postać śródpiersiowa staje się sporadyczna, a szczyt zachorowań na chłoniaka dotyczy starszych zwierząt z dominacją postaci pokarmowej, wieloogniskowej lub pozawęzłowej (nerek, nosa, skóry, pęcherza moczowego). Trudności diagnostyczne wynikają z różnorodności i małej specyfiki objawów klinicznych, a trudności w ustaleniu rokowania i dobraniu terapii od stopnia złośliwości choroby, zaawansowania choroby, typu komórek z której nowotwór się wywodzi (T,B,NK).
Niezależnie od lokalizacji i typu chłoniaka, diagnostyka opiera się na ocenie próbek cytologicznych bądź tkankowych, pobranych drogą chirurgiczną, endoskopową lub za pomocą biopsji (skóry, nerek, jelita, węzłów chłonnych powierzchownych, bądź tych w jamie brzusznych, płynu z jamy ciała) Każdy przypadek wymaga indywidualnego podejścia. W codziennej pracy kierujemy się dwiema ważnymi zasadami:
• Nieskutecznie leczone koty z pozornie błahymi, przewlekłymi, w tym typowymi dla gatunku schorzeniami powinny być poddane badaniom uwzględniającymi możliwość chłoniaka (bądź innego nowotworu)
• W wątpliwych przypadkach diagnostykę cytologiczną uzupełniamy o immunocytochemię, immunohistochemie bądź histopatologię.
Postać pokarmowa może objawiać się różnie w zależności od stopnia złośliwości choroby i lokalizacji anatomicznej. Może to być ostra lub przewlekła choroba przebiegająca z mniej bądź silniej wyrażonymi biegunką lub zaparciem, wymiotami. W ostrej postaci kot zwykle pozostaje jeszcze w dobrej kondycji ogólnej. Przy przewlekłych formach zazwyczaj w momencie wizyty u lekarza jest już wychudzony i wątły. Do pełni obrazu dołączają choroby towarzyszące oraz zmiany hematologiczne (anemia, eozynofilia).
Wśród postaci pozawęzłowych najczęściej spotykamy postać nosową – objawiającą się przewlekłym kichaniem, wypływem z nosa, oraz nerkową prowadzącą do niewydolności tego narządu i jej typowych objawów – chudnięcia, wzmożonego oddawania moczu i picia wody, wymiotów. W obu przypadkach potrzebujemy wykonać badania pomagające określić przyczynę opisanych objawów. Postać skórna jest rzadka, ale prawdopodobnie częstotliwość jej występowania jest zaniżona, gdyż bywa często mylnie interpretowana jako choroba alergiczna, bądź tak zwana płytka eozynofilowa. Choroba może przybierać postać wrzodów, płytek, rumienia, łuszczących się wyłysień ze świądem, bądź równie groźnych rozsianych lub pojedynczych, naciekających guzków, prędko dających przerzuty do narządów odległych.
Postać wieloogniskowa łączy w sobie opisane wyżej formy kliniczne choroby. Tylko w sporadycznych przypadkach przebiega z powiększeniem obwodowych węzłów chłonnych, które jest charakterystyczną postacią tego nowotworu u psów.
Terapia dobierana jest na podstawie lokalizacji choroby, jej zaawansowania, stanu zwierzęcia, jego chorób towarzyszących oraz fenotypu komórek. Zwykle chore zwierzęta poddawane są adekwatnej i indywidualnie dobranej chemioterapii onkologicznej, rzadziej leczone są chirurgicznie. Bywa, że pojawiają się wskazania do radioterapii – która w granicach Polski wciąż pozostaje niedostępna.
weterynarz onkolog
lek.wet. Jarosław Balcerzak