Chirurgia

Chirurgia onkologiczna kieruje się zasadami nieco innymi niż np. ortopedia. Sukces leczenia chirurgicznego uzależniony jest od stanu pacjenta, wielkości guza, jego rodzaju, a więc zachowania biologicznego, obecności przerzutów.

Chirurgia pozostaje główną metodą leczenia zwierząt z guzami tkanek i narządów. Przed przystąpieniem do zabiegu pacjent musi zostać poddany ocenie zaawansowania choroby nowotworowej. Idealną sytuacją jest gdy zabieg jest jednoznaczny z wyleczeniem. Nie zawsze jednak jest to możliwe. Inne wybrane rodzaje zabiegów chirurgicznych przedstawiam poniżej:
• Zmniejszenie masy guza „debulking” – to zabieg który ma na celu przynieść ulgę zwierzęciu i poprawić odpowiedź na później zastosowane leczenie np.: chemioterapię lub radioterapię, elektrochemioterapię.
• Usunięcie niedrożności w obrębie przewodu pokarmowego lub dróg oddechowych.
• Radykalne zabiegi usunięcia nowotworów: w tym amputacje, usunięcie fragmentu lub całości żuchwy czy szczęki, gałki ocznej wraz z otaczającymi tkankami.
• Pomocnicze zabiegi chirurgiczne/paliatywne umożliwiające odpływ moczu w sytuacji gdy jest on uniemożliwiony, zabiegi pozwalające na prowadzenie żywienia dojelitowego/dożołądkowego oraz zwyczajnie prowadzące do uśmierzenia bólu (nowotwory kości) czy usunięcia guza, który uległ owrzodzeniu i rozpadowi.
• Chirurgia diagnostyczna – polegająca no pobraniu wycinków tkanek czy pobraniu węzłów chłonnych do badania.

Chemioterapia

Nie wszystkie choroby nowotworowe poddają się tego rodzaju terapii, jednak pojawia się coraz więcej innowacyjnych leków oraz ich kombinacji. Szczególne zastosowania chemioterapia ma do leczenia:
• Chłoniaków, białaczek, szpiczaka.
• Mastocytomy/ guza z komórek tucznych.
• Guza wenerycznego.
• Coraz bardziej zyskuje na znaczeniu jako uzupełnienie postępowania chirurgicznego – szczególnie przy naczyniakomięsaku (hemangiosarcoma), kostniakomięsaku (osteosarcoma), włokniakomięsaku kotów (fibrosarcoma), gruczolakoraku jelita u kotów, gruczolakoraku sutka u kotów, raku pęcherza moczowego.
• Chemioterapia metronomiczna to strategia terapeutyczna, zupełnie przeciwna do tradycyjnego podejścia leczniczego zakładającego stosowanie leków w maksymanych tolerowanych dawkach. Codziennie podawane leki w bardzo niskich dawkach mają na celu powstrzymywać rozwój nowotworu poprzez niszczenie jego unaczynienia i modyfikując jego mikrośrodowisko.

Na ostateczny wybór schematu leczenia ma wpływ rodzaj nowotworu, stan ogólny zwierzęcia, oraz – nie mniej ważne – oczekiwania i możliwości właścicieli.</p<

Radioterapia

Ta metoda leczenia na tą chwilę jest niedostępna w Polsce, ale pacjenci wymagający tego typu terapii mogą podróżować do innych krajów Unii Europejskiej – brzmi dość złowrogo, ale podróż samochodem do Berlina, Wiednia czy Postojnej w Słowenii to tylko kilka – kilkanaście godzin. W Animal Hospital Postojna profesor Janos Butinar umożliwia pacjentom i ich właścicielom wspólny pobyt w apartamencie zlokalizowanym w klinice. Tego typu terapia jest stosowana w leczeniu nowotworów wewnątrzczaszkowych, jamy ustnej, czerniaka, mastocytomy i wielu innych.

Terapia fotodynamiczna

To metoda leczenia polegająca na niszczeniu uprzednio uwrażliwionych odpowiednim lekiem komórek nowotworowych, przy użyciu światła lasera o odpowiedniej długości fali. Z moich informacji wynika, że nie jest to metoda dostępna aktualnie w Polsce.

Immunoterapia

Przełom w terapii chorób nowotworowych zarówno ludzi jak i zwierząt dokonuje się na naszych oczach. Szczepionka przeciw czerniakowi złośliwemu jamy ustnej psów i lek immono-modulujący stosowany w leczeniu włókniakomięsaka kotów to najświeższe nowości. Oba leki są przeznaczone do stosowania u zwierząt wraz z zabiegiem chirurgicznym lub/i radioterapią.

Elektrochemioterapia

Metoda łączy w sobie zastosowanie leku cytotoksycznego o niskiej penetracji do wnętrza komórki z lokalnym działaniem zmiennego prądu elektrycznego w celu przejściowego i odwracalnego wytworzenia mikroporów w błonie komórkowej. Bleomycyna i cisplatyna zostały zidentyfikowane jako najbardziej odpowiednie do tej metody leczenia – po tak zwanej elektroporacji penetrują do wnętrza komórki nowotworowej odpowiednio o 1000 i 70 razy. Dodatkowo u podstaw skuteczności leżą efekty immunologiczne i naczyniowe. Elektrochemioterapia jest stosowana dla niektórych nowotworów jamy ustnej, okolicy kończyn, odbytu, głowy, które są mają średnicę poniżej 3 – 4 cm.

weterynarz onkolog
lek.wet. Jarosław Balcerzak